فهرست منابع و ماخذ............................................................................
سازمان ملل متحد:
تاريخچه:
در 14 اوت 1941 در زماني كه آتش جنگ جهاني دوم در چهار گوشه ايران شعله ور بود. روز ولت رئيس جمهوري آمريكا و چرچيل نخست وزير بريتانيا، بر عرشه يك كشتي جنگي در اقيانوس اطلس، اعلاميهاي را امضا كردند كه به پيمان آتلانتيك معروف شد. در اين اعلاميه دو سياستمدار، علاوه بر ذكر اصولي مانند عدم توسعه طلبي ارضي، حقوق مساوي ملل اعم از غالب و مغلوب در انتخاب نحوه حكومت خود. دسترسي همه ملل به منابع اقتصادي و آزادي بازرگاني، خود مختار و خلع سلاح، اظهار اميدواري كردند كه پس از شكست آلمان صلح برقرار و امنيت براي همه تامين شود. اصولي كه آيندهاي بهتر را نويد ميداد.
در اوايل ژانويه 1942 بيست كشور، از جمله آمريكا عليه فاشيسم وارد جنگ شدند و همان روز اعلاميهاي را امضا كردند كه به «اعلاميه ملل متحد» معروف است.
بالاخره روز ولت، استالين و چرچيل در دسامبر 1943 در كنفرانس تهران مسئوليت خود و عليه دول متحد را در برقراري صلح دائمي و دور كردن خطر جنگ براي نسلهاي آينده اعلام كردند. تابستان سال 1944 در «دمبارتن اوكس» واشنگتن طرحهايي كه وزارت امور خارجه آمريكا با ساير دول طول دو سال براي ايجاد چنين سازماني تهيه كرده بود، مطالعه و پيشنهادي تهيه شد كه اگر چه اساسنامه تشكيل سازمان ملل متحد نبود، اما هدف سازمان، نحوه همكاري دول براي تامين صلح و حل مشكلات و مسائل انساني و اجتماعي و اقتصادي را توصيف ميكرد.
بايد اذعان نمود كه امروزه يا سازمان نقش مهمي در زندگي بين المللي و وسيله ارزندهاي در به ثمر رساندن صلح جهاني به شمار ميآيد.
مقر كنوني سازمان ملل متحد در ساختمان مخصوصي در شهر نيويورك واقع است.
امروزه 188 كشور عضويت سازمان ملل را دارا ميباشند اما تعداد محدودي از كشورها به دلايل گوناگون در اين سازمان عضويت ندارند. اين كشورها عبارتند از: تايوان (چين ملي سابق) سوئيس، واتيكان (سرير مقدس) داراي ناظران دائم در سازمان ميباشند.
عنوان «ملل متحد» توسط پرزيدنت فرانكلين د. روز ولت ابداع شد و براي نخستين بار در اول ژانويه 1942، در جريان جنگ جهاني دوم، هنگامي كه نمايندگان 26 ملت تعهد دولتهاي خود را به ادامه مبارزه مشترك در مقابل نيروهاي محور اعلام ميداشتند، در «اعلاميه ملل متحد» ذكر گرديد.
منشور ملل متحد توسط نمايندگان 50 دولت جهان كه طي روزهاي پاياني جنگ جهاني دوم، از 25 آوريل تا 26 ژوئن 1945 در كنفرانس ملل متحد پيرامون سازمان بين المللي در سانفراسيسكو گرد آمده بودند، به نگارش درآمد. پيش نويس اين كشور بر اساس پيشنهادهايي تنظيم يافت كه در جريان برگزاري جلسهاي طي ماههاي اوت و اكتبر 1944 در دامبارتورن اوكزاستيت در واشينگتن، توسط نمايندگان اتحاد شوروي، ايالات متحده آمريكا، بريتانيا، چين و فرانسه [3]تهيه شده بود. نمايندگان 50 دولت شركت كننده در كنفرانس روز 26 ژوئن 1945 منشور را امضا كردند. لهستان، كه امكان شركت در جلسه مذكور را نيافته بود، بعدا اين منشور را امضا كرد و در زمره 51 عضو بنيانگذار سازمان ملل متحد جاي گرفت.
سازمان ملل متحد در تاريخ 24 اكتبر 145، هنگامي كه اتحاد جماهير شوروي، ايالات متحده آمريكا، بريتانيا، چين، فرانسه و اكثريتي از امضا كنندگان ديگر منشور ملل متحد را مورد تصويب قرار دادند، رسما موجوديت پيدا كرد. همه ساله، روز 24 اكتبر به عنوان روز سازمان ملل متحد جشن گرفته ميشود.
منشور ملل متحد
منشور ملل متحد، سندي كه سازمان ملل بر مبناي آن بنياد نهاد شده است، حقوق و تكاليف كشورهاي عضو را بيان ميدارد و ارگانها و روشهاي كار سازمان را بنا مينهد.
اين منشور، كه يك معاهده بين المللي محسوب ميشود، اصول عمده روابط بين المللي را از براي حاكميت كشورها تا ممنوعيت استفده از زور در روابط بين الملي و حقوق انساني اساسي كه همه زنان و مردان به يكسان حق برخورداري از آن را دارند- در سطح جهاني تدوين كرده است.
منشور با مقدمهاي آغاز ميشود و بخشهايي پيرامون مقاصد و اصول سازمان ملل متحد، عضويت در آن، ارگانهاي سازمان، فيصله مسالمتآميز اختلافات، اقدام در قبال تهديد صلح، نقض صلح و اعمال تجاوزكارانه، همكاريهاي اقتصادي بينالمللي، و سرزمينهاي غير خود مختار را در بر ميگيرد.
مقدمه منشور
مقدمه منشور بيانگر آرمانها و هدفهاي مشترك همه ملتهايي است كه دولتهاي آنها براي برپايي سازمان ملل متحد دست به دست هم دادند:
ما مردم ملل متحد با تصميم
به محفوظ داشتن نسل هاي آينده از بلاي جنگ، كه دو بار مدت يك عمر انساني افراد بشر را دچار مصايب غير قابل بيان نموده، با اعلام مجدد ايمان خود به حقوق اساسي بشر و به حيثيت و ارزش شخصيت انساني و به برابري حقوق مرد و زن و همچنين اين ملتها، از بزرگ و كوچك، به ايجاد شرايط لازم براي حفظ عدالت و احترام به الزامات ناشي از پيمانها و ساير منابع حقوق بين المللي و كمك به پيشرفت اجتماعي وشرايط زندگي بهتر با آزادي بيشتر، بر آن شدهايم كه:
به منظور نيل به اين هدفها
به بردباري و مدارا در براي يكديگر، و زيستن در كنار يكديگر چونان همسايگان خوب، و متحد ساختن قواي خود براي حفظ صلح و امنيت بين المللي، و قبول اصول و برقراري روشهايي كه عدم استفاده از نيروي مسلح را جز در جهت تامين منافع مشترك تضمين نمايد، و به كار گيري سازواره بين المللي در راه پيشبرد آرمان ترقي اقتصادي و اجتماعي همت گماريم.
و از اين روي،دولتهاي متبوع ما توسط نمايندگان خود كه در شهر سانفراسيسكو گرد آمدهاند و اختيارات تامه آن ابراز و صحت و اعتبار آن محرز شناخته شده است، نسبت به اين منشور ملل متحد موافقت حاصل نمودهاند. و بدين وسيله يك سازمان بين المللي را كه سازمان ملل متحد ناميده خواهد شد، بنيان مينهند.
عضويت
منشور ملل متحد اعلام ميدارد كه عضويت سازمان ملل متحد به روي همه ملتهاي صلحدوست كه الزامات آن را ميپذيرند و طبق داروي آن مايل و قادر به اجراي اين الزامات هستند، گشوده است.
دولتها به توصيه شوراي امنيت توسط مجمع عمومي به عضويت سازمان پذيرفته ميشوند. منشور همچنين تعليق عضويت يا اخراج اعضا را در مقابل نقض اصول مندرج در آن مقرر ميدارد، اما تا به امروز چنين اقدامي به عمل نيامده است.
زبانهاي رسمي
طبق منشور، زبانهاي رسمي سازمان ملل متحد عبارتند از: اسپانيولي، انگليسي، چيني، روسي و فرانسه. زبان عربي نيز به زبانهاي رسمي مجمع عمومي، شوراي امنيت و شوراي اقتصادي و اجتماعي افزوده شده است.
ساختار سازمان ملل متحد
مجمع عمومي ارگان اصلي سازمان ملل متحد براي تامل و بررسي مسائل به شمار ميآيد. اين مجمع از نمايندگان همه كشورهاي عضو تشكيل شده است، و در آن هر كدام از اعضا يك راي دارند.
تصميم در باب مسائل مهمي مانند صلح و امنيت، پذيرش اعضا جديد و مسائل بودجهاي مستلزم اكثريتي معادل دو سوم است. تصميم پيرامون مسائل ديگر با اكثريت ساده اتخاذ ميگردد.
وظايف و اختيارات
بر اساس مفاد منشور، وظايف و اختيارات مجمع عمومي از قرار زير است:
بررسي و ارائه توصيه در باب اصول و همكاري در زمينه حفظ صلح و امنيت بين المللي، شامل اصول حاكم بر خلع سلاح و تحت نظم و قاعده درآوردن مسائل تسليحاتي؛
بحث پيرامون هر گونه مسئله مرتبط با صلح و امنيت بين المللي و ارائه توصيههايي در خصوص آن، جز در مورد مناقشهها و موقعيتهايي كه تحت بررسي شوراي امنيت قرار دارند؛
بررسي و ارائه توصيه، با رعايت استثناي فوق الذكر، در زمينه هر مسئلهاي كه در چارچوب مفاد منشور قرار دارد يا بر وظايف و اختيارات هر ارگاني از ارگانهاي سازمان ملل متحد موثر واقع ميشود؛
آغازگري مطالعات و ارائه توصيههايي براي پيشبرد همكاريهاي سياسي بين المللي، توسعه و تدوين حقوق بين الملل، تحقق حقوق بشر و آزاديهاي بنيادين براي همه آحاد جامعه انساني، و همياري بين المللي در عرصههاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، آموزشي و بهداشتي؛
ارائه توصيههايي براي حل و فصل مسالمتآميز هر گونه وضعيتي، صرف نظر از مبدا پيدايش آن، كه ميتواند خللي در روابط مودت آميز بين ملتها وارد كند؛
دريافت و بررسي گزارشهايي از شوراي امنيت و ساير ارگانهاي سازمان ملل متحد:
بررسي و تصويب بودجه سازمان ملل متحد و تعيين و تقسيم سهمهاي پرداختي به سازمان توسط اعضا؛
انتخاب اعضاي غير دائم شوراي امنيت، اعضاي شوراي اقتصادي و اجتماعي و آن بخش از اعضاي شوراي قيوميت كه انتخابي هستند؛ اشتراك با شوراي امنيت در امر گزينش قضات ديوان بين المللي عدالت؛ انتصاب دبير كل سازمان ملل متحد به پيشنهاد شوراي امنيت.
طبق قطعنامه «اتحاد براي صلح» كه در نوامبر 1950به تصويب مجمع عمومي رسيد، اين مجمع ميتواند در ارتباط با مواردي كه به نظر ميرسد تهديدي براي صلح، نقص صلح يا عملي تجاوز كارانه باشد، در صورت عدم اقدام مقتضي توسط شوراي امنيت به دليل فقدان اتفاق راي، دست به اقدام لازم بزند. مجمع اختيار آن را دارد كه در مواردي كه متضمن نقض صلح يا عملي تجاوزكارانه است، به قصد ارائه توصيههايي به اعضا براي اقدام جمعي، شامل به كار گيري نيروهاي مسلح ودر صورت لزوم براي حفظ يا اعاده صلح و امنيت، مسئله را بيدرنگ مورد بررسي قرار دهد.
اجلاسها
اجلاس عادي مجمع عمومي هر سال سومين سه شنبه ماه سپتامبر آغاز و تا نيمه دسامبر ادامه مييابد. در آغاز هر يك از اجلاسهاي عادي، مجمع يك رئيس جديد، 21 نايب رئيس و و روساي شش كميته اصلي را انتخاب ميكند. به منظور تامين عدالت جغرافيايي در اين انتخابها، رياست هر مجمع هر سال بين پنج گروه از كشورها، يعني كشورهاي آسيايي، آفريقايي، آمريكاي لاتين، اروپاي غربي و ساير كشورها به نوبت ميگردد.
علاوه بر اجلاسهاي عادي، مجمع عمومي ميتواند به درخواست شوراي امنيت، اكثريت اعضاي سازمان ملل متحد با يكي از اعضا، در صورت موافقت اكثريت، اجلاسهاي ويژهاي برگزار كند.اجلاسهاي ويژه فوق العاده را ميتوان به فاصله 24 ساعت از زمان درخواست شوراي امنيت، با راي هر گونه 9 عضوي از اعضاي شوراي مزبور، يا اكثريت اعضاي سازمان ملل متحد و يا يكي از اعضا، در صورت موافقت اكثريت، تشكيل داد.
در آغاز هر كدام از اجلاسهاي عادي، مجمع به يك بحث كلي اقدام ميكنند كه در جريان آن كشورهاي عضو نظرات خود را در باب طيف وسيعي از مسائل مورد علاقه بين المللي بيان ميدارند. به دليل مطرح بودن شمار زيادي از مسائلي كه ميبايد مورد بررسي و مداقه مجمع عمومي قرار گيرند (براي مثال، دستور كار اجلاس سران سال 1994، مجمع عمومي شامل 162 عنوان جداگانه بود) مجمع غالب مباحث مطروحه را به كميتههاي اصلي ششگانه خود احاله ميكند كه عبارتند از:
كميته خلع سلاح و امنيت بين المللي (كميته اول)؛
كميته اقتصادي و مالي (كميته دوم)؛
كميته اجتماعي، انساني و فرهنگي (كميته سوم)؛
كميته سياسي و استعمارزدايي (كميته چهارم)؛
كميته اداري و بودجهاي (كميته پنجم)؛
كميته حقوقي (كميته ششم).
مجمع عمومي همچنين داراي يك كميته سومي متشكل از رئيس مجمع، 21 نايب رئيس و روساي شش كميته اصلي است و كميته ديگري نيز با عنوان كميته استوارنامهها دارد كه از نه عضو تشكيل شده است كه به پيشنهاد رئيس مجمع توسط مجمع عمومي منصوب ميشوند و گزارش كار خود را در ارتباط با استوارنامهها به مجمع مذكور ارائه ميدهند.
برخي مباحثات تنها در جلسات همگاني مورد بررسي قرار ميگيرند تا در يكي از كميتههاي اصلي، و راي گيري براي همه مسائل نيز غالبا در اواخر اجلاس عادي و در پي تكميل بررسيهاي مربوطه و تسليم پيش نويس قطعنامهها به مجمع، توسط جلسه همگاني به عمل ميآيد.
راي گيري در كميته ها بر اساس اكثريت ساده است. در جلسات همگاني، قطعنامهها ميتوانند از طريق اعلام موافقت شفاهي نمايندگان، بدون اعلام نظر مخالف يا بدون رايگيري به تصويب برسند، يا راي گيري ممكن است به صورت ثبت آرا يا خواندن اسامي كشورها براي اعلام نظر شفاهي، انجام گيرد.
تصميمهاي متخذه توسط مجمع عمومي، در عين حال كه به لحاظ قانوني الزامي براي دولتها ايجاد نمي كند، از جهت باز تاباندن افكار عمومي جهاني در باب مسائل عمده بين المللي و نيز از بعد مرجعيت قانوني جامعه جهاني واجد اهميت است.
كار سازمان ملل متحد در طول سال به طور عمده از تصميمهاي مجمع عمومي، يعني اراده اكثريت اعضاي سازمان، در قالب قطعنامههاي متخذه توسط آن، نشات ميگيرد. اين كار به طرق زير به مرحله اجرا درميآيد.
توسط كميتهها و دستگاههاي ديگري كه مجمع عمومي به منظور مطالعه و گزارش پيرامون مباحث مشخصي از قبيل خلع سلاح، فضاي ماوراي جو زمين، پاسداري از صلح، استعمارزدايي، حقوق بشر و جز اينها تشكيل ميدهد:
در كنفرانسهاي بين المللي كه بنا به تصويب مجمع برگزار ميگردد؛ و
توسط دبيرخانه سازمان ملل متحد- متشكل از دبير كل و گروه كاركنان بين المللي زير نظر او.
شوراي امنيت
طبق منشور؛ شوراي امنيت مسئوليت اصلي حفظ صلح و امنيت بينالمللي را بر عهده دارد.
شورا داراي 15 عضو است: پنج عضو دايم كه عبارتند از ايالات متحده امريكا، بريتانيا، چين، فدراسيون و روسيه و فرانسه،* و 10 عضو غير دائم كه به مدت دو سال توسط مجمع عمومي انتخاب ميشوند.
هر عضوي از اعضاي شوراي امنيت يك راي دارد. تصميمات درباره مسائل شكلي و آييننامهاي با راي مثبت حداقل9 عضو اتخاذ ميگردد. تصميمات مربوط به مسائل ماهوي مستلزم 9 راي، شامل آراي موافق همه پنج عضو دائم است. اين همان قاعده اتفاق راي قدرتهاي بزرگ است ه با عنوان «حق وتو» مورد اشاره قرار ميگيرد. همه اعضاي دائم در موردي از موارد از اين حق استفاده كردهاند. چنانچه يكي از اعضاي دايم ازتصميم حمايت نكند اما در عين حال مايل به جلوگيري از اتخاذ آن از طريق اعمال حق وتو نباشد، ميتواند از دادن راي امتناع وزرد.
طبق منشور، همه اعضاي سازمان ملل متحد تصميمات شوراي امنيت را پذيرفته، اجراي آن را تقبل ميكنند، در حالي كه ارگانهاي ديگر سازمان تنها ميتوانند توصيههايي به دولتها بكنند، شوراي امنيت اختيار اتخاذ تصميمهايي را دارد كه طبق منشور دولتهاي عضو ملزم به اجراي آن هستند.
وظايف و اختيارات
طبق منشور، وظايف و اختيارات شوراي امنيت عبارتند از:
حفظ صلح و امنيت بين المللي بر طبق اصول و اهداف سازمان ملل متحد؛
تحقيق و بررسي پيرامون هر گونه اختلاف نظر و موقعيتي كه ممكن است به برخوردهاي بين المللي بينجامد؛
توصيه روشهايي براي تعديل اين گونه اختلافها يا شرايط حل و فصل آنها:
تدوين برنامههايي براي برقراري نظامي جهت قاعدهمند كردن تسليحات؛
تشخيص وجود منابع تهديد كننده صلح يا اعمال تجاوزكارانه و توصيه اتخاذ اقدام مقتضي در برابر آن؛
درخواست از اعضاي سازمان براي اعمال مجازاتهاي اقتصادي و اتخاذ اقدامات ديگري كه متضمن استفاده از زور نميباشند، به منظور جلوگيري از تجاوز يا متوقف نمودن آن؛
اتخاذ اقدام نظامي عليه متجاوز؛
توصيه پذيرش اعضاي جديد در سازمان ملل متحد و تعيين شرايطي كه طبق آن دولتها ميتوانند به جرگه طرفهاي متعهد به قانون ديوان بين المللي عدالت بپيوندند؛
اعمال وظايف قيوميت سازمان ملل متحد در مناطق استراتژيك؛
ارائه پيشنهاد به مجمع عمومي در خصوص انتصاب دبير كل سازمان ملل متحد و اشتراك با مجمع مذكور در انتخاب قضات ديوان بين المللي عدالت.
شوراي امنيت به ترتيبي سازماندهي شده است كه قادر به انجام وظيفه به صورتي مستمر و بدون وقفه باشد، و نماينده هر كدام از اعضاي آن ميبايد در همه اوقات در مقر سازمان ملل متحد حضور داشته باشد، در تاريخ 31 ژانويه 1992، اولين جلسه سران شورا با شركت روساي كشورها و دولتهاي 13 عضو و 15 عضو و وزراي خارجه دو عضو ديگر در مقر سازمان تشكيل گرديد. شوراي امنيت ميتواند در صورت تشخيص مصلحت جلسات خود را در جايي غير از مقر مركزي سازمان تشكيل دهد؛ براي مثال در سال 1972شورا جلسهاي در آديس بابا، پايتخت اتيوپي، و يك سال بعد جلسهاي در پاناماسيتي، پايتخت پاناما، برگزار نمود.
به هنگام طرح شكايتي در ارتباط با تهديد صلح، نخستين اقدام شوراي امنيت معمولا عبارت است از توصيه به اينكه طرفهاي مربوطه به رسيدن به توافقي از طرق صلحآميز اهتمام ورزند. در پاره اي موارد، شورا انجام تحقيقات و اقدامات ميانجيگرانهاي را بر عهده ميگيرد. شورا ميتواند نمايندگان ويژهاي را منصوب كند يا انجام اين كار يا وساطت در حل هسئله را به دبير كل سازمان واگذار نمايد.
هنگامي كه اختلافي به درگيري نظامي بينجامد، پايان دادن به درگيريها اولين مطلبي است كه شورا مد نظر دارد. از زمان تاسيس سازمان ملل متحد، شورا در موارد عديده رهنمودهايي براي قبول آتش بس داده است كه درجلوگيري از گسترش مخاصمات در بسياري از نقاط جهان موثر افتاده است. شورا همچنين به منظور كاستن از تنشها در مناطق ناآرام، جدا نگاهداشتن نيروهاي درگير منازعه و ايجاد شرايطي آرام براي پيجويي راهحلهاي مسالمتآميز، نيروهاي پاسدار صلح اعزام مي دارد. شورا ميتواند تصميمهايي در جهت اقدامات تنفيذي، اعمال مجازاتهاي اقتصادي (مانند تحريمهاي تجاري) يا اقدامات نظامي جمعي اتخاذ كند.
مجمع عمومي ممكن است به توصيه شوراي امنيت اعمال حقوق و امتيازات ناشي از عضويت را در مورد دولتي كه شوراي مذكور عليه آن اقدامات پيشگيرانه تنفيذي معمول داشته است، به حال تعليق درآورد. همچنين مجمع عمومي ممكن است با توصيه شوراي امنيت دولت عضوي را كه به طور مداوم به نقض اصول مندرج در منشور ملل متحد مبادرت ورزيده است، از سازمان ملل متحد اخراج نمايد.
دولتي كه عضو سازمان ملل متحد است، اما در شوراي امنيت عضويت ندارد، ميتواند در صورت تشخيص شوراي امنيت در مورد اين كه بحثهاي مطروحه ممكن است به نحو خاصي بر منافع آن تاثير بگذارد، بدون حق راي در بحثهاي شورا شركت جويد. هم از اعضاي سازمان ملل متحد و هم از دولتهاي غير عضو، در صورتي كه يكي از طرفهاي اختلافي باشند كه درشوراي امنيت مورد بحث و رسيدگي است، دعوت به عمل ميآيد تا بدون حق راي در بحثهاي شورا شركت نمايند. شرايط شركت دولت غير عضو در چنين بحثي توسط شوراي امنيت تعيين ميگردد.
شوراي اقتصادي و اجتماعي
منشور ملل متحد شوراي اقتصادي و اجتماعي را به عنوان ارگان اصلي سازمان براي هماهنگ ساختن كار اقتصادي و اجتماعي آن و كارگزاريها و نهادهاي تخصصي وابسته كه تحت عنوان «خانواده سازمان ملل متحد» شناخته ميشوند، به وجود آورد. شوراي اقتصادي و اجتماعي 54 عضو دارد كه براي مدت 5 عضو دارد كه براي مدت سه سال خدمت ميكنند. راي گيري در اين شورا از طريق اكثريت ساده انجام ميگيرد و هر كدام از اعضا يك راي دارند.
وظايف و اختيارات
وظايف و اختيارات شوراي اقتصادي و اجتماعي عبارتند از:
انجام وظيفه به عنوان جايگاه اصلي بحث و بررسي در باب مسائل اقتصادي اجتماعياي كه داراي سرشتي جهاني يا بين رشتهاي هستند و تدوين توصيههاي سياستي در خصوص اين مسائل براي دولتهاي عضو و نظام سازمان ملل متحد به طور اعم؛
انجام يا آغازگري مطالعات يا گزارشها و ارائه پيشنهادهايي پيرامون مسائل اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، آموزشي و بهداشتي بين المللي و مسائل مربوطه ديگر؛
پيشبرد حرمت و رعايت حقوق بشر و آزاديهاي اساسي براي همگان؛
دعوت به برگزاري كنفرانسهاي بين المللي و تهيه پيش نويس عهدهنامههاي مربوطه براي تقديم به مجمع عمومي در زمينه مسائلي كه در حوزه صلاحيت آن واقع است؛
مذاكره براي عقد موافقتنامههايي با كارگزاريهاي تخصصي به منظور تبيين رابطه آنها با سازمان ملل متحد؛
هماهنگ ساختن فعاليتهاي كارگزاريهاي تخصصي از رهگذر مشاوره با آنها و ارائه رهنمود و نيز از طريق ارائه رهنمودها و توصيههايي به مجمع عمومي و اعضاي سازمان ملل متحد:
مشورت با سازمانهاي غير دولتي دست اندركار در مسائلي كه شورا با آن سر و كار دارد.